Mehmet Hanifi GÜLEL
Türkiye’de badem üretimi son yıllarda ekim alanlarının artması ve devreye giren yeni bahçelerle kayda değer oranda artış göstermeye başladı. Bu yıl çiftçiler, açıklanan alım fiyatından memnun olurken, Tarım Kredi Kooperatifi, Adıyaman Gaziantep Şanlıurfa ve Diyarbakır için 1.750 ton kota koydu. Üretici temsilcileri ise alım yapılan dört ilde yaklaşık 20 bin ton rekoltenin olduğunu belirtiyor. Bu yıl açıklanan alım fiyatı, iç randımanına göre ortalama 40 TL ile 80 TL arasında değişiyor.
Sadece 1750 ton alım kotası açıklandı
Adıyaman’da çiftçilerin Türkiye’nin farklı araştırma enstitülülerinden, üniversitelerden ve STK’lardan destek alarak, badem konusunda hem alanda hem de verimde birinciliğe yükseldiğini kaydeden Adıyaman’ın Kahta Ziraat Odası Başkanı Fatin Rüştü Zorlu Turanlı, dört il için belirlenen 1.750 ton alım kotasının yetersiz olduğunu, yalnızca Adıyaman’da 10 bin ton üstünde badem bulunduğunu söyledi.
Adıyaman’daki badem üreticilerinin tüm olumsuzluklara rağmen üretime devam ettiğine dikkat çeken Turanlı, hedeflenen 100 bin dekarlık badem alanına ulaşıldığını bildirdi.
“Ödemenin uzaması üreticileri mağdur ediyor”
Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK) Genel Müdürlüğü’nün üreticilerin pazar konusunda mağdur olmaması için 2018’de Kahta Organize Sanayi Bölgesi’nde Tarım Kredi A.Ş. badem işleme tesisi kurdurduğunu aktaran Turanlı, “Badem üreticilerimizi ürünlerinin yüksek girdiler sonucunda hak ettiği fiyatı almaları için TKK Genel Müdürlüğü’nün açıklayacağı badem alım randıman fiyatlarına yönlendirdik, bir nebze olsun çiftçimizi memnun eden bir fiyat açıklandı.
Ve çiftçilerimiz bu haber karşısında memnuniyetlerini dile getirdi. Fakat Tarım Kredi Birlik AŞ ürün alımında üreticilerimiz 5-6 gün sıra bekletiliyor. İlk açıklamalarında ödemenin 15 gün içinde yapılacağının söylenmesinin ardından, ödemenin 45 güne çıkartılması üreticilerimizi olumsuz etkiliyor. Öte yandan alım sırasındaki araçların bir an önce alınmasını istiyoruz ve bu mağduriyetin bir an önce giderilmesini istiyoruz” dedi.
Tarım Kredi Kooperatifi üreticilere mesaj attı
Tarım Kredi Kooperatif Müdürlüğü’nün 22 Eylül’de çiftçilere attığı mesajda, ‘’Değerli Çiftçilerimiz kooperatifimiz tarafından alınan badem kotasının dolmasından dolayı bugünden itibaren alım durdurulmuştur. Elinde tutanak olanların da ürünü kota dolduğu için alınamayacağından fabrikaya gitmemelerini rica ederiz. Not: Kota açılması halinde bilgilendirme yapılacaktır” ifadeleri yer aldı. Turanlı, “Bu duyuru sonrasında badem üreticilerimizin sevinci maalesef kursağında kaldığı” diye konuştu.
TMO alım yapsın talep
Tarım Kredi Kooperatifi’nin bölgede yaşanan bu olumsuz durumun üreticiler lehine olabilecek düzeltilmesi için çalışmalara bir an önce başlamalarını talep eden Turanlı, “Belirtilen kotanın arttırılması badem üreticilerimizi rahatlatacak. Tarım Kredi Kooperatifleri’nin yanı sıra çiftçinin kara gün dostu olan Toprak Mahsulleri Ofisi yetkililerinden her bölgede almış olduğu farklı ürünlere bademi de eklemelerini istiyoruz.
Badem üreticilerimizin mağdur olmaması için, Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürlüğü ve TMO Genel Müdürlüğünce bir an önce badem alımı konusunda gereken çalışmanın yapılmasını istiyoruz. Aksi takdirde bugünden itibaren ilçemizde yüzlerce dönüm badem bahçeleri sökülmeye başlanacak. Bu milli serveti koruyalım” dedi.
